Οι περισσότερες χώρες παγκοσμίως έχουν θεσπίσει μέτρα και οικονομικά κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Η ολοένα όμως αυξανόμενη παρουσία τέτοιων οχημάτων καθώς και η χρήση τους, ειδικά σε προηγμένες χώρες, αφήνει μια διόλου ευκαταφρόνητη τρύπα στον προϋπολογισμό τους. Μια από αυτές είναι και η Νορβηγία.
Στους δρόμους της Νορβηγίας, ελάχιστα είναι πλέον τα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης τα οποία μπορεί πλέον να φορολογήσει η κυβέρνηση της χώρας. Τον περασμένο μήνα, 11.579 νέα επιβατικά αυτοκίνητα ταξινομήθηκαν, ήτοι 1.369 λιγότερα αυτοκίνητα σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2020 (-10,6%), σύμφωνα με το Νορβηγικό Συμβούλιο Πληροφοριών Οδικής Κυκλοφορίας (OFV).
Τα οχήματα με μηδενικούς ρύπους αποτελούσαν το 70,1% της αγοράς τον περασμένο μήνα, με συνολικά 8.116 νέες ταξινομήσεις, επίδοση αυξημένη κατά +3,1% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Την ίδια στιγμή, τα μεταχειρισμένα εισαγόμενα αυτοκίνητα μηδενικών ρύπων που ταξινομήθηκαν τον Οκτώβριο στη χώρα κατέγραψαν θεαματική αύξηση από έτος σε έτος (+62,4%). Αν μη τι άλλο, η μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα δημιούργησε ένα «κενό» στα ετήσια φορολογικά έσοδα της Νορβηγίας (που φαίνεται ότι φτάνει τα 2,32 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως).
Αυτό το αρκετά υψηλό νούμερο οφείλεται στο γεγονός ότι η Νορβηγία, από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εφάρμοσε κανόνες που παρείχαν σημαντικά προνόμια στα ηλεκτρικά οχήματα. Για παράδειγμα, τα ηλεκτρικά οχήματα εξαιρούνταν από διόδια και τέλη στάθμευσης. Την ίδια στιγμή, τα EVs μπορούν να παρακάμπτουν τη ροή της κυκλοφορίας χρησιμοποιώντας τις λωρίδες των λεωφορείων. Σε ότι αφορά την αγορά, τα νέα ηλεκτρικά οχήματα απαλλάσσονται από την καταβολή φόρων, όπως ο ΦΠΑ.
Όπως είναι αυτονόητο, η ολοένα και μεγαλύτερη μείωση των οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης «αφανίζει» μια ζωτικής σημασίας πηγή εισοδήματος για το νορβηγικό κράτος. Μόλις πάνω από 400 νέα επιβατικά βενζινοκίνητα αυτοκίνητα και περίπου 300 με πετρελαιοκινητήρες ταξινομήθηκαν τον Οκτώβριο του 2021. Αναλυτικότερα, το μερίδιο αγοράς των βενζινοκίνητων αυτοκινήτων μειώθηκε στη Νορβηγία από 5,9% τον Οκτώβριο του 2020 σε 3,7% τον περασμένο μήνα. Το μερίδιο αγοράς των οχημάτων με κινητήρες ντίζελ μειώθηκε επίσης από 5,5% τον Οκτώβριο του 2020 σε 2,6%. Τα υβριδικά οχήματα κατέλαβαν μερίδιο αγοράς 23,6% τον περασμένο μήνα.
Οι σκέψεις για την επαναφορά φορολογίας στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Με τα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης να… εξαφανίζονται στη Νορβηγία, η κυβέρνηση σκέφτεται μειώσει ή και να εξαφανίσει τα προνόμια των ηλεκτρικών οχημάτων – κάτι για το οποίο φαίνεται να υπάρχει ήδη συναίνεση μεταξύ των τοπικών ενώσεων αλλά και των περιβαλλοντικών ομάδων της χώρας. Σε πρώτη φάση, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στο να φορολογήσει τα plug-in υβριδικά οχήματα και να θεσπίσει φόρο στις πωλήσεις μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων. Η νορβηγική κυβέρνηση τείνει να εισαγάγει έναν «φόρο πολυτελείας» για τα EV που κοστίζουν περισσότερα από 68.650 δολάρια, καθώς και έναν ετήσιο φόρο ιδιοκτησίας για ηλεκτρικά οχήματα. Προς ώρας πάντως οι ως άνω φόροι δεν περιλαμβάνονται στον νορβηγικό προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
Και κάπου εδώ προκύπτει το προφανές ερώτημα: θα ακολουθήσουν άλλες χώρες το παράδειγμα της Νορβηγίας πριν πάθουν ή τελικά το θέμα αυτό δεν είναι τόσο απλό;
