Ένα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής μας περνά πίσω από μία οθόνη, στον καναπέ βλέποντας τηλεόραση, στο γραφείο την ώρα της εργασίας, στην στάση του λεωφορείου, οπουδήποτε κρατώντας ένα smartphone. Τα τελευταία χρόνια και ως οδηγοί. Αλλά πως φτάσαμε μέχρι εδώ;
Αν σκεφτεί κανείς την πορεία του αυτοκινήτου στο χρόνο οι οθόνες αφής είναι κάτι σχετικά νέο. Γενικότερα μέχρι και την δεκαετία του 1980 δεν υπήρχαν οθόνες στα αυτοκίνητα παρά μόνο βελόνες σχεδόν παντού, από τον πίνακα οργάνων μέχρι και τα ηχοσυστήματα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 η General Motors μελετούσε την αντικατάσταση των μηχανικών συνδέσεων με ηλεκτρομηχανικές (π.χ. την ντίζα του γκαζιού, την μετάδοση, την πέδηση κ.α.) και για να μπορεί να υπάρχει έλεγχος αυτό δεν μπορούσε να ήταν εφικτό αν δεν υπήρχε μια οθόνη αφής. Το σύστημα αυτό ήταν τουλάχιστον επαναστατικό στην Buick Riviera (1985-1989) αφού αντικαθιστούσε τους διακόπτες για το ραδιόφωνο, τον κλιματισμό κ.α. και ο οδηγός τα ρύθμιζε από μια μονόχρωμη CRT. Εντυπωσιακό μεν, αλλά δύσχρηστο για τους οδηγούς αφού η οθόνη πέρα από την κακή απόκριση πολλές φορές κόλλαγε φέρνοντας εκνευρισμό στον χρήστη.
Η συνέχεια ήταν αναπόφευκτη με τις touch-screen να εξελίσσονται στο τομέα των ηλεκτρονικών υπολογιστών και λοιπών εφαρμογών. Σταδιακά οι μονόχρωμες οθόνες υγρών κρυστάλλων άρχισαν να αποτελούν μέρος στον εξοπλισμό, αρχικά των πολυτελών αυτοκινήτων και αργότερα των φτηνότερων. Τη δεκαετία του 1990 υπήρχε μέχρι και trip computer, ενώ κυρίως οι Αμερικάνοι γοητευόντουσαν από τις touch-screen. Το εσωτερικό του αυτοκινήτου είχε ήδη αρχίσει να συμβαδίζει με την πρόοδο των ηλεκτρονικών και πριν μπει η χιλιετία μας είχε σχεδόν ολοκληρωθεί η εγκατάλειψη των κασετόφωνων, τα οποία αρκετά νωρίτερα τα είχαν εκτοπίσει τα ράδιο-CD και οι «σιντιέρες».
Βέβαια, τα πράγματα δεν ήταν πάντοτε ευπρόσδεκτα αφού ο συνδυασμός μίας μεγάλης οθόνης με ένα πολύ-λειτουργικό, πιεζό-περιστροφικό χειριστήριο προκαλούσε πανικό στους οδηγούς (θυμάστε το πρώτο i-Drive της BMW;). Εν τω μεταξύ οι λειτουργίες σε ένα αυτοκίνητο ήταν τόσες πολλές που γέμιζαν όλοι την κεντρική κονσόλα με διακόπτες (όπως στο πρώτο Opel Insignia) με την απόσπαση της προσοχής του οδηγού από τον δρόμο να μεγαλώνει. Παράλληλα, η διείσδυση των smartphones είχε ήδη ξεκινήσει και η τεχνολογία των displays είχε μία τρομακτική εξέλιξη. Έτσι, οι touch-screen οθόνες άρχισαν να υιοθετούνται όλο και περισσότερο και εταιρίες όπως η Lexus να αποδεικνύονται διορατικές. Ακόμη περισσότερο η Fiat με το Tipo, η Lancia με τη Dedra που από την δεκαετία του 1980 είχαν ψηφιακές ενδείξεις στον πίνακα οργάνων (το πρώτο αυτοκίνητο με digital πίνακα ήταν η Aston Martin Lagonda του 1976). Από τις mainstream εταιρίες η Renault ήταν η πρώτη που εισήγαγε ψηφιακό πίνακα το 1983 στο 11, στη συνέχεια εμφανίστηκαν πολλές άλλες εκτελέσεις (όπως στα πρώτα υβριδικά Honda Insight και Toyota Prius) και φυσικά στα μοντέλα των premium κατασκευαστών (Mercedes, BMW, Audi κ.α.). Ωστόσο, την καθιέρωση των ψηφιακών cockpit έφερε το Volvo V40 πριν από περίπου μια δεκαετία.
Στη σημερινή ψηφιακή εποχή οι οθόνες των αυτοκινήτων θεωρούνται πλέον θεμελιώδεις για κάθε νέο αυτοκίνητο, τόσο για τον πίνακα οργάνων όσο και για τα πολυμέσα, τη συνδεσιμότητα και τη πλοήγηση. Όμως, μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Cambridge πάει την ψηφιακή τεχνολογία στο επόμενο βήμα. Από τη μελέτη αυτή προέκυψε ένα προηγμένο πρωτότυπο, το οποίο με τη χρήση της τεχνολογίας των ολογραμμάτων προβάλλει τρισδιάστατα στο οπτικό πεδίο του οδηγού τα εμπόδια που πρόκειται να συναντήσει μπροστά του. Οι προβολές αυτές μπορεί να είναι ακόμα και σε φυσικό μέγεθος, προκειμένου να βοηθήσουν τον οδηγό να αποφύγει τα αληθινά εμπόδια, και συνεπώς να προλάβει ένα πιθανό ατύχημα ή και δυστύχημα. Με τον τρόπο αυτό, η τεχνολογία ασφάλειας των αυτοκινήτων κάνει ακόμα ένα άλμα προόδου. Η βασικότερη παράμετρος είναι ότι η τεχνολογία των ολογραμμάτων θα περιορίσει το χρόνο αντίδρασης του οδηγού εμπρός σε ένα ατύχημα. Σήμερα, οι μεγάλες ψηφιακές οθόνες, ειδικά οι οθόνες αφής, ευθύνονται για την κατακόρυφη αύξηση -σε ποσοστό 57%- του μέσου χρόνου αντίδρασης των οδηγών εμπρός σε ένα επερχόμενο ατύχημα. Για παράδειγμα, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι το λογισμικό Apple CarPlay είναι μεν ένα από τα πιο ολοκληρωμένα όσον αφορά τις επιλογές πληροφοριών και ψυχαγωγίας στο αυτοκίνητο, όμως δεν είναι όλα τόσο όμορφα όσο φαίνονται. Αποτελεί, επίσης, μια από τις κύριες αιτίες περισπασμού των οδηγών: από αλλαγή ενός τραγουδιού στο Spotify, μέχρι μια ηχητική ειδοποίηση στους Χάρτες Google ή την απάντηση σε μια εισερχόμενη κλήση, όλα είναι περισπασμοί για το έργο της οδήγησης. Ως αποτέλεσμα, με αυξημένο κατά 57% χρόνο αντίδρασης, το αυτοκίνητο με ταχύτητα 75 km/h καλύπτει 20 παραπάνω μέτρα μέχρι να αντιδράσει ο οδηγός - και είναι ευνόητο πόσο σημαντικά είναι αυτά τα 20 μέτρα στη διάρκεια ενός οδικού ατυχήματος.
Τα τρισδιάστατα ολογράμματα που ανέπτυξε το Πανεπιστήμιο του Cambridge προκύπτουν από δεδομένα που λαμβάνουν από αισθητήρες LiDAR, που σκανάρουν τα αντικείμενα στο οπτικό πεδίο του οδηγού και έπειτα υπολογίζουν την απόσταση χρησιμοποιώντας φωτοκύτταρα. Η τεχνολογία αυτή σκανάρει 400 χιλιάδες σημεία στο περιμετρικό (360 μοιρών) περιβάλλον γύρω από το αυτοκίνητο. Αυτό το πρωτότυπο αντλεί, επίσης, δεδομένα που είναι αποθηκευμένα στο cloud και θα επιτρέψουν τη δημιουργία τρισδιάστατων χαρτών, που θα συνδέονται με πληροφορίες σχετικά με εμπόδια στο δρόμο σε πραγματικό χρόνο. Για το σκοπό αυτό οι προγραμματιστές συνεργάζονται με τη Google και το σύστημα αναμένεται να περάσει τη φάση ανάπτυξης και πιλοτικών δοκιμών φέτος. Η Hyundai ξεκίνησε συνεργασία με την WayRay, μία start-up εταιρεία από την Ελβετία, ώστε να δουλέψει πάνω στα συστήματα επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality), όπου θα μεταμορφώνει το παρμπρίζ (αλλά και τα πλαϊνά παράθυρα) σε ολογραφική οθόνη προβολής πληροφοριών. Η BMW εισάγει μια εντελώς νέα πρακτική στην επικοινωνία του οδηγού με το αυτοκίνητό του, το ονομάζει HoloActive Touch. Όλες οι λειτουργίες του αυτοκινήτου απεικονίζονται μέσα από μια προβολή τριδιάστατων εικόνων στο εσωτερικό, μέσα από τις οποίες ο οδηγός θα μπορεί να χειρίζεται όλα τα συστήματα του οχήματός του. Αυτό θα γίνεται είτε μια μια απλή κίνηση του χεριού, είτε και μέσα από φωνητικές εντολές. Ανάλογες τεχνολογίες εξελίσσουν τα πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Λονδίνου και βεβαίως πλέον όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Το μέλλον είναι εδώ…
