Το υδρογόνο αποτελεί το νέο μεγάλο στοίχημα της Ευρώπης και την επόμενη δεκαετία αναμένεται να διεισδύσει σημαντικά στο ενεργειακό μείγμα και της Ελλάδας. Ο Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Hydrogen, είπε πως το πράσινο υδρογόνο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για το μέλλον της ενέργειας. Βέβαια, τόνισε ότι συγκεκριμένο καύσιμο και ενεργειακός μεταφορέας ξεκινά σχεδόν από μηδενική βάση, καθώς χρειάζεται να δημιουργηθούν οι υποδομές και φυσικά η παραγωγή. Ανέφερε επίσης πως όλα τα μοντέλα και προβλέψεις για το ενεργειακό μείγμα έως το 2050, τοποθετούν το υδρογόνο σε ποσοστό 10% έως 20%, έναντι 70% για τον εξηλεκτρισμό και υπογράμμισε ότι η διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης δεν είναι «σπριντ». Ιστορικά στην ανθρωπότητα, καμιά ενεργειακή μετάβαση δεν κράτησε λιγότερο από μισό αιώνα, οπότε είναι λίγο άδικο για την ενεργειακή μετάβαση μετά από 5-10 χρόνια προσπάθειας να βλέπουμε κάτι και να λέμε ότι δεν πετυχαίνει».
Είναι ρεαλιστικό πλέον να μιλάμε για υδρογόνο και στην Ελλάδα και παρότι η αγορά δεν είναι ακόμη αναπτυγμένη και απαιτούνται έργα και υποδομές, τα τελευταία χρόνια κάτι έχει αρχίσει να κινείται. Για παράδειγμα ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελλάδα ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού μικρών οχημάτων υδρογόνου, με μια πρωτοποριακή παγκοσμίως τεχνολογία, με βασικές πρώτες ύλες τον ήλιο και το νερό της βρύσης. Πέρα από το γεγονός ότι η εξέλιξη αυτή δείχνει το μέλλον για απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι ο σταθμός είναι προϊόν κατά 90% και πλέον ελληνικής τεχνογνωσίας, ενώ η καινοτόμος τεχνολογία συμπίεσης του υδρογόνου που χρησιμοποιείται αναπτύχθηκε από τη Cyrus, τεχνοβλαστό (spin-off) του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Το γεγονός δε ότι ήδη υπάρχει ενδιαφέρον ακόμη και από το εξωτερικό για τη χρήση αυτών των σταθμών δείχνει, αν μη τι άλλο, τη σημασία της εμπορικής αξιοποίησης της έρευνας. Ο σταθμός, ο οποίος έχει εγκατασταθεί στον χώρο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» στην Αγία Παρασκευή, λειτουργεί ως εξής:
Στην οροφή ενός οικίσκου, που στην πραγματικότητα έχει το μέγεθος ενός κοινού κοντέινερ, υπάρχουν φωτοβολταϊκά πάνελ ισχύος 22 kW, ενώ συνδέεται με παροχή νερού βρύσης. Με την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά γίνεται ηλεκτρόλυση του νερού, η διάσπασή του δηλαδή σε υδρογόνο και οξυγόνο. Το οξυγόνο απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα ενώ το υδρογόνο αποθηκεύεται σε πίεση 16 bar. Στη συνέχεια περνάει μέσα από συμπιεστές που κάνουν χρήση τεχνολογίας μεταλλοϋδριδίων (σ.σ. στην ουσία το σύστημα συμπίεσης είναι ειδικοί σωλήνες που υπάρχουν εντός του σταθμού) και με τη χρήση ζεστού νερού από θερμικό ηλιακό συλλέκτη (στην ουσία πρόκειται για ηλιακό θερμοσίφωνα) θερμαίνονται τα μεταλλοϋδρίδια και γίνεται η συμπίεση του υδρογόνου στα 200 bar και αυτό αποθηκεύεται σε υψηλή πίεση. Μέσω μιας αντλίας το όχημα υδρογόνου ανεφοδιάζεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Ο σταθμός για την ώρα ανεφοδιάζει ποδήλατα υδρογόνου μέσα σε 2-3 δευτερόλεπτα, τα οποία έχουν αυτονομία 145 χλμ. Η πρωτοποριακή τεχνολογία που χρησιμοποιείται στον σταθμό αυτό διασφαλίζει πέρα από μηδενικούς ρύπους και μηδενικό θόρυβο, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες συμπίεσης υδρογόνου. Η συνολική αποθηκευτική ικανότητα του συγκεκριμένου σταθμού είναι 120 κυβικά μέτρα.
Ο σταθμός για την ώρα ανεφοδιάζει ποδήλατα υδρογόνου μέσα σε 2-3 δευτερόλεπτα. Σε επόμενο στάδιο, πιθανόν τον Σεπτέμβριο, θα μπορεί να ανεφοδιάζει σκούτερ υδρογόνου, καθώς και golf carts (αμαξίδια γηπέδων γκολφ). Aπώτερος στόχος να χρησιμοποιείται το υδρογόνο σε σταθμούς ανεφοδιασμού βαρέων οχημάτων (φορτηγών, λεωφορείων, απορριμματοφόρων κ.ά.).
Επίσης, μέχρι το τέλος του 2024 θα λειτουργήσει το 1ο υδρογονάδικο στην Ελλάδα από τη Motor Oil. Ειδικότερα, όπως επεσήμαναν χθες στελέχη της εταιρίας, στο περιθώριο παρουσίασης για τα καύσιμα νέας γενιάς ACTION Fuels, η κατασκευή του έχει ήδη ξεκινήσει κοντά στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου στους Αγ. Θεοδώρους. Στα τέλη του 2025 θα ολοκληρωθεί και ο 2ος σταθμός ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο, στην Ακράτα. Και τα δύο πρατήρια υδρογόνου, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 6 εκατ. ευρώ, είναι συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ σε ποσοστό 50%. Ο σχεδιασμός προβλέπει τα δύο υδρογονάδικα να κατασκευαστούν σε διαφορετικά ρεύματα της εθνικής οδού. Ο σταθμός της Ακράτας θα λειτουργεί στην κατεύθυνση από την Αθήνα προς την Πάτρα και ο δεύτερος των Αγίων Θεοδώρων στο ρεύμα από Πάτρα προς Αθήνα. Και τα δύο πρατήρια υδρογόνου θα είναι δημοσίως προσβάσιμα και οι αντλίες τους θα είναι πολύ υψηλής πίεσης, πάνω από 200 bar, προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα ανεφοδιασμού και βαρέων οχημάτων αλλά και ΙΧ. Στόχος είναι σε πρώτη φάση να εξυπηρετούνται οχήματα κυρίως βαρέως τύπου, τα οποία θα φτάνουν στην Ελλάδα μέσω του λιμανιού της Πάτρας. Το υδρογόνο στα πρατήρια αρχικά θα είναι «μπλε», δηλαδή θα παράγεται με χρήση φυσικού αερίου και αργότερα, όταν θα έχουν προχωρήσει οι επενδύσεις του ομίλου για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου θα διαθέτουν «πράσινο» υδρογόνο.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι πρόσφατα στους δρόμους της Κοζάνης, κυκλοφόρησε – για πρώτη φορά στην Ελλάδα- ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο υδρογόνου, ένα SUV της Hyundai. Το γέμισμα της δεξαμενής του συγκεκριμένου αυτοκινήτου διαρκεί 5’ και εξασφαλίζει αυτονομία περίπου 600 χιλιομέτρων, ενώ αντί για ρύπους από την εξάτμιση, παράγει καθαρό πόσιμο νερό. Σήμερα, στην Ευρώπη κυκλοφορούν περισσότερα από 5000 αυτοκίνητα υδρογόνου και λειτουργούν περίπου 200 σταθμοί ανεφοδιασμού με υδρογόνο. Στις Βρυξέλλες, όπου κυκλοφορεί το συγκεκριμένο αυτοκίνητο που παρουσιάζεται στην Κοζάνη, υπάρχουν τρεις σταθμοί υδρογόνου, κανένας όμως ακόμη στα Βαλκάνια. Με απλά λόγια, η τεχνολογία των αυτοκινήτων υδρογόνου είναι η εξής: Το αυτοκίνητο κυψελών υδρογόνου δεν έχει κινητήρα εσωτερικής καύσης, έχει κυψέλη καυσίμου που κάνει τη χημική διεργασία, η οποία παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Στο ντεπόζιτο του αυτοκινήτου αποθηκεύεται το υδρογόνο. Από το εξωτερικό περιβάλλον το αυτοκίνητο εισάγει αέρα. Μέσα στην κυψέλη του καυσίμου ενώνεται το υδρογόνο με το οξυγόνο παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια.
Πέραν του ότι το αυτοκίνητο υδρογόνου δεν παράγει ρύπους κατά την κίνησή του έχοντας ως μοναδικό «απόβλητο» το καθαρό νερό, η φιλική στο περιβάλλον τεχνολογία ενισχύεται διότι η λειτουργία της κυψέλης καυσίμου απαιτεί καθαρό οξυγόνο και έτσι τα φίλτρα του αυτοκινήτου καθαρίζουν επιπλέον και την ατμόσφαιρα.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ένα video από το όχημα αυτό και την καθημερινότητα μαζί του:
